Bütün gece uyuyamamıştım; Boğazda durmaksızın çalan sis düdükleri içinde, acayip gerçekler ile vahşi ve korkunç rüyalar arasında savruldum durdum. Gün ağarmaya yakın Gatsby’nin evinin yoluna sapan taksinin sesini duydum ve derhal yataktan fırlayıp giyinmeye başladım. Ona anlatmam gereken şeyler olduğunu düşünüyordum, onu uyarmalıydım, zira sabahı beklersem çok geç kalmış olabilirdim. Bahçeyi geçtikten sonra ön kapısının açık olduğunu gördüm, Gatsby’i ise uykusuzluktan bitap bir vaziyette antredeki masaya dayanmış oturuyor buldum. 

“Hiçbir şey olmadı” dedi, benzi atmıştı. “Bekledim; dört sularında pencereye yaklaştı ve bir dakika kadar öylece durdu, sonra ışığı söndürdü.” 

O muazzam büyüklükteki odalarında birlikte sigara arandığımız o geceye kadar, Gatsby’nin evininne denli büyük olduğunu fark etmemiştim. Perdeleri, sahne perdeleriymişler gibi kenara çekmek için çabalıyor, elektrik düğmelerine ulaşmak için metrelerce yol aşıyorduk, hatta bir ara sendeleyerek, hayalet gibi bir anda karşımda bulduğum piyanonun tuşlarının üzerine düşmüştüm. İlginçtir ki, her taraf toz içindeydi, odalar ise günlerdir havalandırılmıyormuş gibi küf kokuyordu. Tütün kutusunu tuhaf bir masada bulmuştum, içindense iki kurumuş sigara çıkmıştı. Misafir odasının Fransız pencerelerini ardına kadar açtıktan sonra oturup karanlıkta sigaralarımızı içtik. 

“Gitmelisin,” dedim, “arabanın izini sürmemeleri işten değil.” 

“Şimdi nasıl gideyim ahbap?” 

“Atlantic City’e veya Montreal’e gidip bir hafta kal.” 

Bunu yapmayı aklından bile geçirmiyordu. Muhtemelen Daisy’nin ne yağacağını öğrenmeden de ondan ayrılmayacaktı. Son umuduna sarılmıştı; bense onu bundan koparamıyordum. 

Dan Cody ile geçirdiği ilk gençlik yıllarını da o gece anlatmıştı; anlatmasının nedeni açıktı; Tom’un hainliği karşısında “Jay Gatsby” tuzla buz olmuş ve o gizli ve uzun sevda masalının artık sonuna gelmişti. Artık hiçbir sır olmaksızın, her şeyi olduğu gibi anlatabilirdi. Buna rağmen asıl konuşmak istediği, yine Daisy idi. 

Daisy onun tanıdığı ilk ‘latif” kızdı. Benzer kızlarla daha önce de tanışmış, ilişkileri olmuştu, fakat bu kişilerle her zaman arasında dikenli bir telin varlığını hissetmişti. Daisy’i heyecan verici biçimde çekici bulmuştu. Onun evine ilk kez, Taylor Camp’dan öteki subaylarla gitmiş, daha sonra onu tek başına da ziyaret etmişti. Ev onu hayrete düşürmüştü, daha önce hiç böyle güzel bir ev görmemişti. Ancak o eve nefes kesici bir hava veren, elbette Daisy’nin varlığıydı. Oysa bu kendisinin kamptaki çadırında yaşıyor olması gibi, Daisy için de sıradan bir şeydi. Evin gizemli bir havası vardı; üst kattaki yatak odaları diğerlerinden daha güzel ve ferahtı, koridorları ise neşe ve canlılık saçıyordu. O evdeki   romantizm  küflenmemiş,   aksine   lavantalar   içinde   saklanmıştı;   ışıl   ışıl   son   model otomobillerin parıltısı ise hep taze ve canlı kalıyor, danslı baloların çiçekleri hiç solmuyordu. Ayrıca Daisy’nin  hayranlarının  çokluğu  da  onu  heyecanlandırıyor,  kızın  kıymetini  gözünde  daha  da artırıyordu. Evin her köşesinde, onların varlığını, havaya sinmiş olan ateşli duygularının gölgelerini ve yansımalarını hissediyordu. 

Daisy’nin evine gitmesinin çok büyük bir rastlantı olduğunun da farkındaydı. Jay Gatsby olarak geleceği ne kadar parlak olursa olsun, neticede geçmişi olmayan meteliksiz bir gençti ve üzerindeki üniformanın  görünmez  pelerini   her   an  omuzlarından  kayabilirdi.   Bu  nedenle   zamanını   iyi değerlendirdi.  Ne  koparabilirse,  tutkuyla  ve  hiç  düşünmeden aldı,  sonunda  da  durgun bir  ekim akşamında, belki de elini bile tutmaya hakkı olmadığını bildiğinden, Daisy’i elde etti. 

Aslında kendinden utanması gerekirdi çünkü kızı resmen yalan dolanla kandırarak elde etmişti. Elbet bunun için hayali milyonlarından istifade ettiğini söylemiyorum ancak bir şekilde onun güvenini kazanmış,  onunla  aynı  tabakadan  olduklarına  ve  ona  layık  olduğu  biçimde  bakabileceğine  kızı inandırmıştı. Gerçekte ise böyle bir imkanı yoktu, arkasında varlıklı bir ailenin desteği olmadığı gibi, her an bir emirle dünyanın bir ucuna gönderilebilirdi. 

Oysa o yaptığından utanmadı, üstelik olaylar hayal ettiği gibi de gelişmedi. Aslında ilk baştaki niyeti koparabileceğini aldıktan sonra gitmekti, lakin kendisini bir hayalin peşine düşmüş buldu. Daisy’nin  sıra  dışı  bir  kız  olduğunun  zaten  biliyordu,  ancak  nasıl  da  fevkalade  bir  “letafeti” olabileceğini o zaman fark edememişti. Daisy zenginlikle dolu yaşantısında, gösterişli evine doğru gözden kaybolduğunda, Gatsby’i öylece ortada kalakalmıştı. O an tek istediği onunla evlenmekti. 

İki gün sonraki buluşmalarında, soluksuz kalan ve kendini bir şekilde ihanete uğramış gibi hissedenGatsby idi. Yıldızların satın alınmış lüksüyle aydınlanmış verandalarında, kız ona yaklaştığında ve Gatsby onun merak uyandıran güzel dudaklarını öptüğünde, hasır şezlong nazikçe gıcırdamıştı. Daisy soğuk algınlığına yakalanmış; bu da sesinin her zaman olduğundan daha buğulu ve çekici çıkmasına neden oluyordu. Zenginliğin sarıp sarmaladığı ve koruduğu o gençliğin, o gizemin ve yepyeni giysilerin o büyüleyici canlılığının, yoksulların mücadele dolu sıkıntılarının üzerinde bir gümüş misali emin ve gururla parıldadığını fark ettiğinde ise Gatsby’nin varlığı mahcubiyet ve utançla dolmuştu. 

“Ona  aşık olduğumu anladığımda,  ne  denli  şaşırdığımı  anlatamam ahbap.  Hatta  bir  ara,  beni başından savmasını  bile  ummuştum,  ancak o  bunu yapmadı.  Çünkü o  da  bana  tutulmuştu.  Onun bildiklerinden daha farklı şeyler bildiğimden, beni çok kültürlü sanıyordu. Hırslarımdan sıyrılmıştım ve her geçen dakika ona daha da kapılıyordum, hepsi ben fark edemeden, bir anda olmuştu. Ona yapacaklarımı anlatarak baş başa vakit geçirmek dururken, daha büyük işler yapmanın ne faydası vardı!” 

Göreve gitmeden geçirdikleri son günde, Daisy’i kollarının arasına alıp tek kelime etmeden uzun uzun oturmuşlardı. Soğuk bir sonbahar günüydü, Daisy’nin yanakları şöminenin ateşinden al aldı. Daisy kıpırdandığında Gatsby kolunu biraz oynatmış ve daha sonra onun parıldayan siyah saçlarını öpmüştü.  Bu  öğle  saatleri,  sanki  onlara  ertesi  gün  başlayacak  uzun  ayrılık  günleri  boyunca unutamayacakları hatıralar bırakmak istercesine, onları sessizleştirmişti. Bir aydır süren ilişkileri esnasında hiç bu kadar yakınlaşmamış, hiç böylesi derin bir iletişim içine girmemişlerdi; sanki Daisy uyuyormuş da onu uyandırmaktan çekinirmiş gibi Gatsby kızın parmaklarına nazikçe dokunuyor, Daisy ise suskun dudaklarını onun ceketinin omzuna sürüyordu. 

Gatsby   savaşta   olağanüstü   başarılar   sergilemiş,   daha   cepheye   gitmeden   yüzbaşı   olmuş, Argonne’daki çarpışmanın ardından ise binbaşılığa yükselerek makineli tüfek tugayının komutasına geçmişti. Ateşkesin ardından ülkesine dönmeye çalışmış, fakat bir yanlış anlama ya da karışıklık neticesinde kendisini Oxford’da bulmuştu. O dönem Daisy’nin mektuplarında sezdiği hayal kırıklığı nedeniyle  çok endişeliydi.  Daisy onun neden dönemediğini  anlayamıyordu.  Dışarıdaki  dünyanın baskısını üzerinde hissediyor, onu görmek, varlığını yanında hissetmek ve neticede onu bekleyerek doğru olanı yapıp yapmadığından emin olmak istiyordu. 

Ne de olsa henüz çok gençti ve sahte dünyası orkide kokularıyla, neşeli, hoş ve kendini beğenmiş insanlarla ve tabi hayatın anlamını ve hüznünü yılın moda ritimleriyle anlatan orkestralarla doluydu. Gecelerde “Beale Steel Blues’un umutsuz yorumuyla saksafonlar ağlar, yüzlerce çift altın ve gümüş pabuç yerin ışıltılı tozlarını süpürürdü. Gri çay saatlerinde salonlar bu yumuşak ve tatlı ateşle için için yanarken, pistin çevresindeki orkestradan dökülen hüzünlü melodilerle yeni simalar savrulan gül yaprakları gibi oradan oraya sürüklenirdi. 

Eğlence  sezonunun  açılmasıyla  Daisy  de  bu  alacakaranlık  dünyada  yeniden  boy  göstermeye başlamıştı, eskisi gibi günde yarım düzine erkekle randevulaşıyor, gün ağarırken de kolyesini, gece elbisesinin tülünü ve kurumuş orkidelerini yatağının yanı başına fırlatıp, uykuya dalıyordu. Ancak içinde  bir  şeyler  artık karar  vermesi  gerektiğini  söylüyordu.  Hayatına  yön vermeliydi,  hem de gecikmeden. Aşk, para ya da sağduyu, artık hangisi en yakınındaysa, hayatına onunla yön verecekti! 

İlkbaharın ortalarında Tom Buchanan hayatına girdi ve beklediğine kavuşmuş oldu. Genç adamın sosyal  statüsü ve  dış  görünüşü güvenilir  ve  sağlam olduğu izlenimi  yaratıyor,  bu da  Daisy’nin gururunu  okşuyordu.  Kararsızlık  ve  şüphe  ile  mücadelesinin  ardından  kararını   verdi,  artık rahatlamıştı. Bu kararı bildiren mektubuysa Gatsby’e Oxford’da bulunduğu sırada ulaşmıştı.••• 

Long Island’da artık gün ağarıyordu; birlikte alt kattaki bütün pencereleri açmaya başladık, griden altın rengine dönen şafak evin içine dolmuştu. Nemli çimenlerin üzerine birden bir ağaç gölgesi düştü ve mavi yapraklarının arasında uçuşan kuşlar cıvıldamaya başladı. Havadaki o hafif ve hoş esinti, serin ve güzel bir gün olacağını gösteriyordu. 

”Tom’u  sevdiğini   hiç   zannetmiyorum”   dedi   Gatsby,   önünde   durduğu  pencereden  meydan okurcasına yüzüme bakıyordu, “Dün olanların Daisy’i çok etkilemiş olduğunu unutmamak lazım. Tüm bunları kızı korkutacak şekilde anlattı herif, beni aşağılık bir üçkağıtçıymış gibi göstermeye çalıştı. Haliyle Daisy de ne söylediğinin farkında değildi.” 

Üzgün bir halde bir köşeye oturdu. 

“Elbette ilk evlendiklerinde onu bir an için sevmiş olabilir, ama yine de beni daha çok seviyordu, anlıyor musun?” 

Birden ağzından şu tuhaf sözleri söyleyiverdi, “Her neyse, zaten bu kişiseldi.” 

Bundan  nasıl  bir  anlam  çıkarılırdı?  Çok  emin  olmasam  da  her  şeyi  ölçülemez  bir  şiddette algıladığı belliydi. 

Tom ve Daisy balayındayken Gatsby Fransa’dan dönmüş; ordudan aldığı son maaşla Louisville’e berbat bir yolculuk yapmaktan kendini alamamıştı. Orada bir hafta kalmış, bir Kasım gecesi birlikte yürümüş oldukları caddelerde gezinmiş, Daisy’nin küçük beyaz arabasıyla gittikleri kuytu yerleri yeniden ziyaret etmişti. Evini o günlerde hep diğerlerinden daha gizemli ve renkli bulması gibi, onun yokluğuna rağmen, yine aynısı olmuş ve evin melankolik güzelliğinden bir kez daha etkilenmişti. 

Lousville’den ayrılırken, ‘daha kapsamlı bir soruşturma yapmış olsaydım onu mutlaka bulurdum’ diyordu kendi kendine ve kapıldığı bu fikirler aşık olduğu kızı ardında bıraktığını düşündürüyordu. Beş parasızdı, yolcu vagonu ise çok sıcaktı. Vagonlar arasındaki geçide çıktı, katlanır bir iskemleyi açıp oturdu, istasyon ve daha önce görmediği binalar yanından kayıp gidiyordu. Tarlaların arasından geçerken bir  anlığına  başa  baş  gittikleri  sarı  bir  arabaya  bakarken,  içindeki  yolcuların sokakta dolaşırken Daisy’nin o  beyaz ve  büyüleyici  yüzünü tesadüfen görmüş  olabileceklerini  düşündü. Demiryolu bir kavis çizdi ve tren, batarken ışıkları Daisy’nin soluğunun karıştığı şehrin üzerine kutsarcasına yayılmakta olan güneşten uzaklaşmaya başladı. Aşık olduğu kadının güzellik kattığı bu yerlerin bir parçasını da yanında götürme arzusuyla, ellerini kaldırdı ve umutsuzca bir parça havayı avucunun içine hapsetmeye çalıştı. Yaşların dolduğu gözlerinin önünden her şey çok hızlı geçip gidiyor; artık yaşamının en güzel, en heyecan dolu dönemini sonsuza dek yitirdiğini hissediyordu. 

••• 

Saat dokuz olduğunda kahvaltımızı yapmış ve verandaya çıkmıştık. Geceleyin hava aniden bozmuştu; artık havada sonbaharın kokusu vardı. Malikanenin eski hizmetkarlarından sonuncusu olan bahçıvan gelip merdivenlerin önünde durdu, “Bay Gatsby, yakında yapraklar dökülmeye başlar; bugün havuzu boşaltayım diyorum, borular tıkanıyor sonra.” 

“Bugün elleme,” dedi Gatsby, sonra bana döndü ve özür dilercesine “Biliyor musun ahbap, bütün yaz bir kez olsun şu havuza girmedim,” dedi. 

Saatime bakıp ayağa kalktım, “Benimse trenime on iki dakika kaldı,” dedim. 

Şehre gidesim yoktu, hesap kitap için o kadar mesafeyi gitmek istemiyordum, ancak isteksizliğimin, asıl  nedeni  Gatsby’i  yalnız  bırakmanın  içime  sinmiyor  oluşuydu.  Evden  çıkana  kadar  trenikaçırmıştım, hatta bir sonrakini de. 

“Seni ararım,” dedim sonunda çıkarken. 

“Ara tabi ahbap.” 

“Öğlen gibi, o zaman,” ağır ağır aşağıya indik. 

“Belki Daisy de arar,” derken yüzüme, onay beklercesine, kaygıyla baktı. 

“Bence de arar.” 

“Peki, güle güle.” 

El sıkıştık, ben evime doğru gidiyordum ki, çitin orada aklıma bir şey geldi ve dönüp: “Hepsi boktan o heriflerin!” diye seslendim” Topu bir araya gelse, bir sen edemezler.” 

Bunu  söylemiş  olmaktan  hep  memnuniyet  duymuşumdur.  Ona  yaptığım tek  kompliman  da  bu olmuştur, çünkü başından sonuna hiçbir yaptığını onaylamıyordum. 

Önce zarif bir biçimde başını salladı, sonra sanki bu işte her zaman berabermişiz gibi yüzüne o ışıltılı ve anlayışlı gülüşü yayıldı. Gösterişli pembe takımı, mermer merdivenlerde parlak bir leke gibi görünüyordu. İlk kez evine gittiğim üç ay önceki o geceyi hatırladım. Onun sahtekarlığı ile ilgili tahminler yürütmekte olan bir insan kalabalığı evini ve bahçesini doldurmuştu; o ise misafirlerini uğurlarken  bu  basamaklarda  durmuş,  o  tertemiz  düşünü  hepimizden  gizleyerek  ardımızdan  el sallamıştı. 

Konukseverliği için kendisine teşekkür ettim. Zaten tüm konukları, hepimiz, bunun için ona sık sık teşekkür ederdik. 

“Hoşçakal!” diye seslendim. “Kahvaltı çok güzeldi, teşekkürler.” 

••• 

Şehre vardığımda, senetlerin sonu gelmeyen listesini hazırlamaya başladım; ancak çok geçmeden dönen koltuğumda uyuyakaldım. Öğle vakti telefonun sesine sıçrayarak uyandığımda, alnımdan boncuk boncuk ter damlıyordu. Jordan Baker’dı; genellikle hep bu saatlerde arardı, çünkü oteller, kulüpler ya da ev toplantıları arasında dokuduğu mekiklerin belirsizliği ve plansızlığı, başka zaman aramasına pek imkan vermiyordu. Genellikle telefondaki sesi, yeşil golf sahasından bir çimen parçası aniden ofis camımdan içeri girivermiş gibi, canlı ve taptaze gelse de, o sabah kuru ve keskindi. 

“Şimdi Daisy’den çıktım, Hampstead’deyim” dedi, “öğleden sonra Southampton’a geçeceğim.” Evinden ayrılması  ince  bir  davranış  olmuşsa  da, açıkçası  beni  rahatsız etmişti, son söylediği 

karşısında ise kaskatı kesilmiştim. 

“Dün gece bana karşı hiç nazik değildin.” 

“O anda bunun ne önemi olabilirdi ki? 

Bir an sessizlik oldu, sonra, “Yine de görüşelim istiyorum.” 

“Ben de.” 

“Peki ya öğleden sonra Southampton yerine şehre gelsem.” 

“Aslında bu öğleden sonra mümkün olacağını sanmam.” 

“Pekala.” 

“Bugün olanaksız çünkü elimde bir sürü – ” 

Konuşmamız bir zaman daha böyle sürüp gitti; derken ikimiz de sustuk. Hangimizin telefonu önce kapattığının farkında değilim; açıkçası bu mühim de değildi. Bir daha asla buluşamayacak olsak dahi,bugün onunla çay içip sohbet edecek durumda değildim. 

Çok geçmeden Gatsby’i aradım; hat meşguldü. Israrla dört defa deneyişimin ardından, öfkelenen bir santral  memuru,  sonunda  bana  Detroit’le  şehirlerarası  bir  görüşme  için hattın açık tutulduğunu söyledi. Cebimden tren tarifesini çıkartıp 15.50 trenini bir daire içine alarak işaretledim. Öğlen olmuştu, arkama yaslanıp düşünmeye çalıştım. 

O sabah kül yığınlarının arasından trenle geçerken, kompartımanda kalkıp karşı tarafa oturdum. Orada  meraklı  bir  kalabalık  göreceğimi,  küçük  çocuklarının  tozların  üzerine  kuru  kan  lekeleri arayacağını, gevezenin birinin olayı anlata anlata sonunda kendisinin bile söylediklerine inanmaz olup anlatmayı bırakacağını ve böylece trajik Myrtle Wilson olayının unutulacağını zannediyordum. 

Şimdi,  biraz  geriye  dönüp  önceki  gece,  bizim oradan  ayrılışımızdan sonra  olanları  anlatmak istiyorum. 

Kız kardeşi Catherine’i bulmaları zor olmuştu. İçkiden uzak durma kararından en azından o gece vazgeçmiş  olmalıydı, zira  olay yerine  zil  zurna  sarhoş  gitmiş  olduğunu duymuştum. Ambulansın çoktan Flushing’e doğru yola çıktığını algılamakta epeyce zorlanmış, nihayet anlayabildiğindeyse, sanki tüm olayın en trajik tarafı buymuş gibi oracıkta düşüp bayılıvermişti. Orada bulunanlardan biri, kim bilir belki meraktan, belki de kızcağıza acıdığından kadını arabasına alarak, ablasının cesedinin peşi sıra götürmüştü. 

Saatler ilerleyip gece yarısını epey geçince tamirhanenin önünde başka bir grup birikmişti. Bu esnada George Wilson yazıhanesindeki divanda ileri geri sallanıp duruyor; yazıhanenin kapısı sonuna kadar açık olduğundan, garaja giren herkes dayanamayıp adamı izlemeye koyuluyordu. Sonunda biri akıl ederek ayıp olduğu gerekçesiyle o kapıyı kapatmıştı. Michaelis ile dört beş kişi daha bir süre orada, adamın yanında kalmış; sonra bu grubun sayısı iki ya da üçe inmişti. Nihayet Michaelis son adamdan on beş dakika daha kalmasını istemiş, bu esnada dükkanına kadar gidip kahve yaparak tamirhaneye getirmiş ve sabaha kadar Wilson’un yanında kalmıştı. 

Sabaha karşı, saat üç sularında Wilson’un anlamsız sayıklamaları, hıçkırıkları ve iniltileri azalmış; bir  nebze  sakinleşmesinin ardından ise  sarı  otomobil  hakkında  bir  şeyler  anlatmaya  başlamıştı. Arabanın kime ait olduğunu mutlaka araştırıp ortaya çıkaracağını söylemiş, derken iki ay kadar önce karısının  şehirden  burnu  şiş  bir  vaziyette,  yüzü  gözü  yara  bere  içinde  döndüğünü  anlatmaya koyulmuştu.  Sonra  yeniden  irkilmiş  ve  hıçkırıklara  boğulmuş,  ‘Ah,  Tanrım!’  diye  inlemeye başlamıştı. Michaelis dikkatini başka tarafa çekmek için, nafile bir teşebbüste bulunup: ‘Ne zamandır evlisin George?’ diye sormuştu. ‘Hadi, biraz kendine gel, sakinleşmeye çalış ve soruma yanıt ver. Ne zamandır evlisin?’ 

“On iki yıldır.” 

“Çocuğun var mı? Hadi ama, sallanmayı bırak, sana bir soru sordum: Çocuğun var mı?” 

Michaelis ne zaman dışarıdan bir otomobil sesi duysa, duyduğu motor gürültüsünü birkaç saat evvel durdurmayı   başaramadığı   arabanınkine  benzetiyordu.  Elim  kazanın  ardından  cesedin  üzerine konulduğu  büyük  masa  hala  kan  içinde  olduğundan,  Michaelis  garaja  girmekten  kaçınıyordu. Yazıhanede huzursuzca oturmaktan başka yapacak bir şeyi olmadığından ise sabaha dek odadaki her şeyi  tek  tek  incelemiş,  arada  bir  de  Wilson’un  yanına  oturarak  onu  sakinleştirme  çabalarını sürdürmüştü. 

“Kiliseye gider misin George? Uzun zamandır gitmiyor olsan bile sorun olmaz. İstersen hemen şimdi arayıp seninle konuşacak bir rahip bulabilirim.” 

“Hiçbir kiliseye bağlı değilim.”“Olmalısın George, özellikle böyle zamanlar için. Hayatında bir kez olsun mutlaka bir kiliseye gitmişsindir. Mesela evlenirken. Dinliyor musun George? Dinle beni, kilisede evlenmedin mi?” 

“Bu uzun zaman önceydi.” 

Cevap vermek için gösterdiği çaba, sallanmasını biraz olsun engellemiş, bir anlığına susmasını sağlamıştı. Derken şişmiş gözlerinde biraz şaşkın, biraz imalı bir bakış belirmişti: 

“Şu çekmeceyi açsana” demişti, yazı masasını göstererek. 

“Hangisini?” 

“Şu işte, oradaki.” 

Michaelis en yakınındaki çekmeceyi açtığında, içinde küçük, deriden yapılmış, kenarları gümüş süslü, pahalı bir köpek tasması bulmuştu. Yeniymiş gibi duruyordu. 

“Bu var,” demişti Michaelis, tasmayı göstererek. 

Wilson başını sallamıştı, “Evet o, dün buldum. Karım bir şeyler anlattı ama ben bir mantıksızlık olduğunu sezmiştim.” 

“Bunu karın mı almış?” 

“Evet, şifonyerinin üzerinde bir mendile sarılı buldum.” 

Bunda bir tuhaflık göremeyen Michaelis, kadının tasmayı alması için bir sürü gerekçe sıralamıştı. Fakat  Wilson,  Myrtle’dan  de  benzer  izahlar  duymuş  olacaktı  ki,  yine,  “Ah,  Tanrım ah!”  diye sızlanmaya başlamış, Michaelis’ın onu avutmaya çalışması bu olası gerekçelerin havada kalmasına yol açmıştı. 

Derken Wilson “O adam öldürdü” demişti, dili çözülüyordu. 

“Hangi adam?” 

“Bunu bir şekilde öğreneceğim.” 

“İyi   değilsin  George”  demişti   arkadaşı,  “Olayın  şokunu  hala  atlatamadın,  ne  söylediğini bilmiyorsun. Sabah olana dek sakince oturmaya çalışsan daha iyi olur.” 

“O adam öldürdü.” 

“Bu bir kazaydı George.” 

Wilson kafasını iki yana sallamış, sonra gözlerini kısıp ağzını yayarak düşünceli bir tavır takınmıştı; “Hayır değildi. Biliyorum. Çevremde bana güvenirler, üstelik birinin kimseyi inciteceğini normalde aklımın ucundan bile geçirmem. Ancak bir şeyi biliyorum diyorsam, biliyorumdur. Arabadaki adam oydu. Myrtle onunla konuşmak için yoluna çıktı fakat o durmadı.” 

Aslında Michaelis de böyle olduğunu görmüştü fakat kendisine bunun için özel bir nedeni varmış gibi  gelmemişti. Bayan Wilson’un o arabayı  başka  bir  nedenden değil  de, kocasından kaçmaya çalıştığı için durdurmaya çalıştığını sanmıştı. 

“Karın bunu nasıl yapmış olabilir?” 

“O anlaşılmaz bir kadındı” demişti Wilson, sanki sorunun yanıtı buymuş gibi, “Ah, ah!” 

Ardından  yeniden  sallanmaya  başlamıştı,  Michaelis  de  elindeki  tasmayı  çekiştirerek  öylece dikilmişti. 

“Aramamı istediğin bir dostun var mı?” Bu boş bir umuttu, adamın tek bir arkadaşı olmadığından neredeyse emindi; zaten karısının dostluğunu bile kazanamamıştı. Az sonra pencereden, gökyüzünün maviye  dönüşmekte  olduğunu  fark  ettiğinde;  Michaelis  memnun  olmuştu.  Saat  beş  olduğunda dışarıdaki aydınlık yazıhanedeki ışığı söndürmek için artık yeterliydi. 

Wilson’un ifadesiz bakışları  üzerinde  bulutların hafif  sabah rüzgarının etkisiyle  oradan orayasavrularak ilginç biçimler aldığı kül yığınlarına takılmıştı. 

“Onunla  konuşmuştum,”  diye  mırıldanmıştı   Wilson,  uzun  sessizliğin  ardından.  “Ona,  beni kandırabileceğini, ancak Tanrı’yı asla kandıramayacağını söylemiştim, sonra onu pencerenin yanına götürmüştüm…”  o  anda  zorlanarak  yerinden  kalkıp  arkadaki  pencereye  yönelmiş,  neden  sonra yanağını cama dayayarak devam etmişti, “Tanrı senin ne yaptığını bilir, demiştim ona, yaptığın her şeyi görür! Beni kandırabilirsin ama her şeyi gören Tanrı’yı asla!” 

Onun, az önce gecenin dağılmasıyla o büyük, matlaşmış mavi gözleriyle ortaya çıkıvermiş olan Doktor T. J. Eckleburg’un gözlerine bakarak konuştuğunu fark ettiğinde, Michaelis hayretler içinde kalmıştı. 

“Tanrı her şeyi görür!” diye tekrarlamıştı Wilson. 

Michaelis, “O sadece bir reklam tabelası,” diyerek ona güven aşılamaya çalışmış, tam o anda anlayamadığı bir şey adamın bakışlarını pencereden ayırıp odaya çevirmesine neden olmuştu. Wilson ise hala orada, yüzünü pencere pervazına dayamış, aydınlanan gökyüzüne öylece bakarken kafasını sallamayı sürdürmüştü. 

Saat altı sularında Michaelis’in ayakta duracak hali kalmadığından dışarıda bir arabanın durduğunu duyuca  epey  sevinmişti.  Gelen  kişi,  bir  önceki  gece  tamirhanede  onlarla  bir  süre  beklemiş, yanlarından ayrılırken de tekrar geleceğine söz vermiş olan adamdı. Michaelis üçü için kahvaltı hazırladıktan sonra, hep birlikte oturup yemişlerdi. 

Wilson’un bu esnada nispeten sakinleşmiş olmasını fırsat bilen, Michaelis biraz uyumak için evine gitmişti. Ancak dört saatlik uykunun ardından apar topar tamirhaneye döndüğünde, Wilson ortalıkta yokmuş. Adamın nereye gittiği sonradan anlaşılmıştı: Port Roosevelt’e oradan da Gad s Hill’e kadar yürümüş, bir fincan kahve ve bir sandviç ısmarlamış ancak sandviçe elini bile sürmemişti. Bitkinliği yüzünden yavaş yürümüş olması, Gad’s Hill’e ancak öğlen saatlerinde ulaşmasını da açıklıyordu. Gad’s Hill’de yaptıklarını öğrenmek de güç olmamıştı. Zira çocuklar “deli gibi davranan”, sürücüler ise yolun kenarında durup kendilerine tuhaf biçimde bakan bir adam görmüştü. Ancak son üç saat kendisini gören olmamıştı. Adamın önceki gece Michaelis’e ‘bunu bir şekilde öğreneceğim’ dediği bilgisini alan polis, bu sürede sarı otomobili araştırmak için çevredeki garajları gezmiş olabileceğini düşünmüştü. Oysa garaj sahiplerinden onu gören olmamıştı. Bu nedenle, istediğini öğrenmenin daha kolay ve daha kesin bir yolunu bulduğu üzerinde duruldu. Daha sonra, öğlen iki buçuk sıralarında West Egg’de görüldüğü, birine Gatsby’nin evini sorduğu duyulmuştu. Yani o saatte Gatsby’nin ismine ulaşmış bulunuyordu. 

••• 

Saat ikide mayosunu giymiş olan Gatsby, uşağına telefon gelmesi durumunda yüzme havuzunda olacağını söyledi. Evinin garajına uğrayıp, yaz boyu misafirlerini pek eğlendirmiş olan deniz yatağını bulup çıkardı sonra da şoförünün yardımıyla yatağı şişirdi. Oradan ayrılmadan da, üstü açık arabasının hiçbir suretle garajdan çıkarılmamasını buyurdu, ancak ön tamponun düzeltilmesi gerektiğinden bu emir, çalışanlarına oldukça tuhaf gelmişti. 

Gatsby  şişme  yatağını  omuzladığı  gibi  havuzun  yolunu  tuttu,  arada  bir  durup  yükünün  yerini değiştirdiğini gören şoförü yardım etmeyi önerse de o başını istemediği anlamında salladı. Ardından sararmaya yüz tutmuş ağaçların arasında kayboldu.Telefon açan olmamıştı, ancak uşak yine de o öğlen, uykusundan feragat edip saat dörde kadar bekledi, gerçi gelecek olsaydı o saate kadar haber çoktan ulaşırmış olurdu. Bana kalırsa beklediği telefonun gelmeyeceğini Gatsby de biliyor ve belki de artık buna çok da bel bağlamıyordu. Şayet bu doğruysa, eski sıcak dünyasını artık kaybettiğini ve bu kadar uzun zamandır salt bir düşle yaşamış olmanın bedelini çok ağır ödediğini düşünüyor olmalıydı. Muhtemelen başını kaldırıp, korkutucu yaprakların arasından tanımadığı bir gökyüzüne bakmış, güllerin ne kadar da tuhaf şeyler olduğunu ve güneş ışınlarının yeni bitmekte olan seyrek çimenlerin üzerinde nasıl da çiğ göründüğünü fark ederek ürpermişti. Hava yerine düşler  soluyan biçare hayaletlerin; gelişigüzel  dolaştığı  yeni  bir  dünya, gerçek olmayan bir malzemeydi bu; tıpkı solgun ve şekilsiz ağaçların arasından kendisine süzülerek yaklaştığını gördüğü şu kül rengi ve acayip gölge biçimli biçare hayalet gibi… 

Wolfsheim’ın hamilik ettiği şoför silah sesini duymuş, ancak sonradan belirttiği gibi duyduğunda kendileriyle ilgili bir durum olmadığını düşünmüştü. Trenden indikten sonra, aceleyle Gatsby’nin evine sürmem ve telaş içinde merdivenlerden koşmam, evdekileri endişelendiren ilk şey oldu. Ancak o anda, birden her  şeyi  anlayıverdiklerinden eminim. Şoför, uşak, bahçıvan ve ben… Bir  anda dördümüz, tek kelime olsun etmeden havuza koştuk. 

Havuzun  bir  tarafından  giren  temiz  suyun  karşı  tarafa  yönelerek  buradan  boşalıyor  olması, yüzeyinde hafif bir akıntı yaratıyor, bu küçücük dalgalanmalar ise şişme yatağın, üzerindeki yüküyle beraber sağa sola hareket etmesine neden oluyordu. Aniden çıkan rüzgar, suyun yüzeyinde yalnız ufak kıpırdanmalara neden olsa da, yatağın ve üzerindeki bedbaht yükünün gelişigüzel seyrini değiştirmeye yetiyor, bir yaprak kümesinin dokunuşuysa bu yatağı, suyun içindeki ince ve kırmızı bir çemberin üzerinde, bir pusula oku misali döndürüyordu. 

Gatsby’i  hep  birlikte  eve  doğru taşıdığımız esnada,  bahçıvan,  az ilerdeki  çimenlerin üstünde yatmakta olan Wilson’un cesedini gördü. Katliam tamamlanmıştı!